Voedselmonitor Amsterdam laat kansen en uitdagingen zien

De nieuwe Voedselmonitor Amsterdam telt meer dan 100 pagina’s en geeft een uitgebreid beeld van hoe de stad met voedsel omgaat. Van wat we eten en waar ons voedsel vandaan komt tot hoeveel we verspillen, de CO₂-uitstoot die ons eetpatroon veroorzaakt en hoe betaalbaar gezond eten is. Maar gaat het de goede kant op? De monitor deelt opvallende inzichten die duidelijk maken waar de kansen en uitdagingen liggen.

Voedsel en gezondheid in de stad

Hoe we met voedsel omgaan, heeft gevolgen voor mensen, dieren, het klimaat en de aarde. Tegelijkertijd heeft niet iedereen in Amsterdam toegang tot gezond eten. Met de Voedselstrategie wil de stad dit verbeteren: minder schadelijke invloed, meer gelijke kansen op goede voeding en daarmee betere gezondheid. De Voedselmonitor laat zien waar Amsterdam nu staat in dit proces.

Voedselverspilling blijft groot probleem

Maar liefst 90 procent van de Amsterdammers gooit wel eens voedsel weg, vaak omdat er te veel is gekocht of bereid. In totaal gaat er jaarlijks 166 miljoen kilo voedsel verloren in de stad. Daarvan zijn Amsterdammers zelf verantwoordelijk voor 49 miljoen kilo, waarvan de helft nog prima eetbaar is. Opvallend is dat dit weggegooide eten ruim 100.000 inwoners een jaar lang had kunnen voorzien van verse producten als brood, fruit en groente. Gelukkig zijn er ook meer dan 100 initiatieven die zich inzetten tegen voedselverspilling, onder meer door maaltijden te bereiden met reststromen.

Ongelijkheid in toegang tot gezond eten

Tegenover die verspilling staat dat 9 procent van de Amsterdammers regelmatig te weinig geld heeft voor een gezonde maaltijd. Bij mensen met een laag inkomen loopt dat zelfs op tot 25 procent. Dit contrast maakt duidelijk dat de verdeling van voedsel in de stad scheef is en meer aandacht vraagt.

Ongezond aanbod overheerst

De omgeving speelt een grote rol in ons eetgedrag. In Amsterdam bestaat maar liefst 84 procent van het voedselaanbod uit ongezonde producten, zoals fastfood en snacks. Niet verrassend dus dat meer dan de helft van de inwoners wekelijks fastfood eet.

Plantaardige eiwitten winnen terrein

Het eetgedrag in Amsterdam zorgt jaarlijks voor ongeveer 1.750 miljoen kilo CO₂-uitstoot – vergelijkbaar met 12 miljoen vluchten naar Parijs. Vooral dierlijke producten drukken zwaar op het milieu. Om die impact te verlagen, wil de stad dat in 2030 gemiddeld 60 procent van de eiwitten uit plantaardige bronnen komt. De Voedselmonitor laat zien dat Amsterdammers nu al op 48 procent zitten, wat hoger is dan het landelijke gemiddelde van 43 procent.

Gezond eten verschilt per stadsdeel

Volgens het Voedingscentrum is het gezond om dagelijks minimaal 250 gram groente en twee stuks fruit te eten. Veel Amsterdammers halen dit niet. Bewoners van Centrum en Oost eten het vaakst voldoende groente (35 en 37 procent), terwijl dit in Zuidoost slechts 19 procent is. Voor fruit geldt dat inwoners van Zuid, Oost en West beter scoren dan die van Nieuw-West, Noord en Zuidoost.